Những ngày này – trong các bản tin của Đài Truyền Hình – không ngày nào là không có những hình ảnh đôi co, thậm chí động thủ giữa những người làm nhiệm vụ đo độ cồn và các người lái xe các loại – từ xe hơi xuống đến xe đạp…
Và sáng nay, người viết lang thang mấy trang mạng, được xem mươi mười lăm phút cuốn phim ngắn với cái đầu đề là câu hỏi ấy – câu hỏi : “Lương Tâm giá bao nhiêu ???” … trên trang nhà của Dòng Tên…Thì ra Truyền Thông Dòng Tên đã biên tập câu chuyện này và “phim ảnh hóa” nó để may ra được nhiều người đón nhận hơn – và dĩ nhiên tính “cảnh báo” cũng hiệu lực hơn…
Lâu lắm rồi người viết có đọc câu chuyện này :
Một lão ông vác cuốc từ trong rừng bước ra…vào đúng vào lúc anh tài xế một xe tải vừa sửa máy xong…thì rồ ga mạnh…rồi lao đi…Ông cụ la vói theo trong đám khói xe mịt mù…và tiếng cười ha hả của anh tài…Ông cụ la…là vì anh tài đã vác một hòn đá thật to để kê bánh xe…và – khi sửa xong – anh rồ máy mà chẳng đếm xỉa gì đến chuyện vác tảng đá quăng vào bụi bên đường…Ông cụ bực bội bước xuống ôm tảng đá lên…Và – ngay bên tảng đá – là cái ví của anh tài rơi lại bao gồm giấy tờ xe cũng như tiền bạc…Khi dừng xe ở một trạm xăng, anh tài mò sau túi…và không thấy cái ví…Vậy là anh quay trở lại…Ông cụ đặt tảng đá bên lề đường với mảnh giấy nguệch ngoạc : “ Phiền anh ôm tảng đá theo đường mòn vào rừng…để lấy lại ví!!!”
Vò đầu bứt tóc, anh tài ôm tảng đá lên…
Cuối khu rừng là con dốc…và ngay trên gốc cây sát triền dốc là một tấm giấy khác : Phiền anh ôm tảng đá lên dốc…
Cứ như thế anh tài leo qua hai ngọn đồi nho nhỏ…rồi bước xuống một cái láng bằng phẳng – nơi có một ngôi mộ mới đắp…Anh thấy cái ví của mình đè trên một mảnh giấy nữa : “ Đây là mộ con ta…Nó mới chết tuần qua do có việc phải đi về đêm…và đã đụng phải một tảng đá của một kẻ vô tâm nào đó sửa xe, nhưng không vác quăng trở lại vào lề…”
Câu hỏi “ Lương Tâm giá bao nhiêu ???” là câu hỏi được biên tập để cho câu chuyện rõ hơn…vì ngay từ đầu…thì anh chàng sử dụng xe Honda đã khoe với bạn mình về tấm thẻ tín dụng tiện lợi mang theo minh…
Thế nhưng, bạn biết rồi đấy : Lương Tâm là vô giá và con người – khi mất đi sự nhạy bén luôn sẵn sàng lên tiếng nhắc nhở của Lương Tâm – thì cũng trở thành một con thú thuần bản năng…và không còn đủ khả năng để phân định đúng/sai – phải/trái – thiện/ác…
Muốn biết Lương Tâm giá bao nhiêu – xin mời bạn cứ vào khoa xương khớp của tất cả các bệnh viện …thì sẽ có ngay câu trả lời…và là câu trả lời muôn hình vạn trạng, nhưng kết cục vẫn là nỗi đau của nạn nhân với những tháng ngày tản phế, nỗi đau của gia đình với những tháng ngày vất vả ngược xuôi bởi vì người lao động chính đã không còn giúp gì được nữa…Dĩ nhiên nghịch cảnh đau thương ấy vẫn chỉ là của lớp người bần cùng của xã hội…Giai tầng bên trên đâu dễ gì để vấp đụng tai nạn…Cho nên vì là “bí”, là “bầu” cùng chung một giàn…nên chúng ta cẩn thận cho mình và cho người để khỏi phải nhận những đáng tiếc mà Lương Tâm mách bảo rằng không nên gây ra cho lẫn nhau…bởi vì hậu quả là không lường…Người viết đã từng nằm ngay cạnh giường bệnh một anh nông dân bị tai nạn giao thông và phải nuôi hộp sọ năm tháng, nằm viện lui tới nhiều lần…và tính toán tổng viện phí trên 150 triệu…Người gây ra tai nạn cho anh thì lại là tài xế chạy thuê cho người khác…nên cũng chẳng thể giúp gì nhiều ngoài số tiền 50 triệu để xin vợ chồng anh bãi nại cho…Anh vẫn còn phải lui tới bệnh viện để tái khám và lần nào hai vợ chồng cũng phải ở lại bệnh viện trên dưới cả tuần…Chuyện ăn chuyện uống, thuốc thang lẫn với nỗi lo cho con cái cũng như công việc mùa màng ở nhà…
Người viết cũng từng chứng kiến một cậu thanh niên khoảng cỡ 16 tuổi và đã bỏ học ngay từ lớp 9 : người cậu nát bét và lởm chởm những vòng inox uốn cong giữ mấy cái xương chân…Đám bạn bè lóc nhóc đến thăm, tay chân lỗ chỗ những hình xăm…Cậu cho bạn bè biết là bị tai nạn ở vòng xuyến đèo Rù Rì…khi cậu nẹt ga ở tôc độ “bàn thờ”…và tung ầm vào cây trụ đèn…Ông bố hình như là giám đốc thuê của một hãng xe đò đường dài nào đó cũng có tiếng…Cậu ta chỉ nằm được khoảng nửa tiếng thì lên cơn vật vã…và phải đưa vào phòng cấp cứu…Cậu thì như thế nhưng cây trụ điện không sao…và cũng may là không đụng vào ai…để rồi lại thắc mắc : Lương Tâm giá bao nhiêu ???
Tu sĩ Vũ Văn Trình – trong bài viết “ Lương tâm giới trẻ ngày nay” trên trang mạng TGP Sài gòn – kết luận như thế này:
“Con người sinh ra không ai hoàn hảo cả, ai cũng có những yếu đuối, lỗi lầm. Thật vậy, Lm Phan Tấn Thành có nói: “Ai đã chẳng hơn một lần “nói dối lương tâm” , “lường gạt lương tâm”, đó là chưa kể những lần “bóp méo lương tâm” , “bịt miệng lương tâm”…Điều quan trọng là chúng ta có nhận ra những lỗi lầm mà Lương Tâm mách bảo để kịp thời sửa đổi hay không, điều đó mới quan trọng.” – Lm Phan Tấn Thành, 0.P – Đời sống tâm linh, tập 8, Roma 2009, trg 158…
Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp
